در گزارش نقد و بررسی اسکوتر هوندا PCX 160 در وبسایت موتورباشی، به فناوری eSP+ (enhanced Smart Plus) به کار رفته در انجین این اسکوتر اشاره ای شده بود. در مطلبی هم که به تازگی، در آن به معرفی اسکوتر جدید هوندا کلیک/ واریو 160 پرداختیم، از این فناوری به عنوان یکی از امتیازات نسخه 160 سی سی هوندا کلیک/ واریو نسبت به نسخه 150 سی سی یاد کردیم. در این نوشته فناوری +eSP را بررسی می کنیم. زیرا بارها در نوشته ها و گپ ها، چنین واژگانی را می خوانیم یا می شنویم بی آن که معنی واقعی یا کامل آن را بدانیم. گاهی نیز این واژگان، ترفندی تجاری برای گیج کردن خریداران است تا فکر کنند محصولی خارق العاده را خریداری می کنند.
شرکت هوندا در توضیح فناوری +eSP می گوید ” این انجین ها را برای اسکوترهای کوچک و به منظور دستیابی به قدرت بیشتر، دوام عالی، کاهش صدای قطعات متحرک انجین، افزایش کارآیی و کاهش مصرف سوخت، از طریق باز طراحی و بهبود اجزای داخل انجین و به طور مشخص استفاده از 4 سوپاپ و کاهش اصطکاک برخی قطعات گردنده داخل انجین ساخته است”. توضیح آنکه تفاوت فناوری eSP و فناوری +eSP فقط در استفاده از تعداد سوپاپ می باشد. در اولی، انجین دو سوپاپ و در دومی، چهار سوپاپ دارد.
کارآیی انجین های +eSP با استفاده از دو گروه فناوری، افزایش پیدا کرده است:
- فناوری های بهبود عملکرد
- فناوری های کاهش اصطکاک
1- فناوری های بهبود عملکرد یا کارآیی
هوندا برای افزایش توان خروجی، از 4 سوپاپ، افزایش قطر و کاهش کورس پیستون، مهار بهتر میل لنگ و جلوگیری از لرزش در دورهای بالا، و خنک کاری پیستون با پاشش روغن به زیر پیستون که در انجین CRF450 نیز به کار برده می شود استفاده کرده است.
استفاده از 4 سوپاپ
به کارگیری 4 سوپاپ سبب افزایش سطح ورودی هوا و خروجی دود شده و سوخت را بهتر می سوزاند و توان خروجی بالاتری ایجاد می کند.
افزایش قطر پیستون و کاهش کورس
با افزایش قطر پیستون، هم سطح قابل استفاده برای طراحی 4 سوپاپ فراهم می شود، و هم مانع از کاهش حجم سیلندر به علت کاهش کورس (ارتفاع شاتون) می شود. یکی از پیامدهای کاهش کورس پیستون کاهش سطح اصطکاک آن با بدنه سیلندر در مقایسه با قطر کمتر و کورس بیشتر پیستون است.
مهار میل لنگ
در انجین های +eSP، سمت راست میل لنگ با رولبرینگ مهار شده و این تکنیک، نقش قابل توجهی در کاهش لرزش ناشی از اثر خمیدگی (Deflection) میل لنگ -بر اثر انرژی حاصل از انفجار مخلوط سوخت و هوا- در دورهای بالاتر انجین دارد. مهار جانبی میل لنگ در این روش موجب افزایش توان، کاهش لرزش و صدای انجین شده است.
خنک کاری با جت روغن
فناوری پیشرفته ای است که در موتورسیکلت هوندا CRF450R نیز به کار رفته است. در این روش، روغن از زیر به بدنه پیستون پاشیده می شود و گرمای سر پیستون را کاهش می دهد. کاهش گرمای پیستون به نوبه خود مانع از انفجار زود هنگام مخلوط سوخت و هوا شده، و با کاهش دمای محفظه احتراق، توان بیشتری ایجاد می کند.
2- فناوری های کاهش اصطکاک
مهاری زنجیر
با استفاده از قطعه ای که مانع از شکم دادن زنجیر تایم و نگه داشتن کشش در مقدار بهینه می شود، اصطکاک و لرزش کم شده و در نتیجه انجین با سوخت کمتر و صدای کمتر کار می کند.
تسمه دو طرف داندانه
تسمه به کار رفته در انجین جدید از هر دو طرف داخلی و بیرونی دندانه دار است. در مقایسه با تسمه های یک طرف دندانه دار، این تسمه خمش و انعطاف پذیری بیشتر داشته و مقاومت کمتری به هنگام حرکت گردشی دارد. اما دیواره های این گونه تسمه ها مقاومت بیشتری دارند. این دیواره مقاوم مانع می شود فشاری که از دو طرف پولی به دیواره های تسمه وارد می شود انعطاف تسمه را کاهش دهد و آن را سفت کند. نتیجه آن که، تبدیل نیروی انجین به گشتاور بیشتر و سرعت کمتر، و برعکس آن -که وظیفه اصلی تسمه و پولی هاست- با اتلاف نیروی کمتری انجام می گیرد. نتیجه صدای کمتر، اصطکاک کمتر، اتلاف انرژی و مصرف سوخت کمتر است.
سیستم ورود هوا
مسیر عبور هوا از فیلتر هوا تا ورودی به انجین بزرگتر شده و زوایای تغییر مسیرها نرم و ملایم در نظر گرفته شده است. به این ترتیب راندمان ورودی هوا به انجین بهبود یافته که خود را در بهبود عملکرد انجین نشان می دهد.
بهینه سازی سیستم اگزوز
مسیر لوله ای که در داخل صدا خفه کن به محفظه انبساط متصل می شود مستقیم تر شده و مقاومت کمتری برای خروج دود می کند. طراحی محفظه کاتالیست نیز سبب افزایش راندمان و کاهش اصطکاک گاز در آن شده است.
یادداشت موتورباشی: همه یا بیشتر این فناوری ها، بوسیله سازندگان دیگر نیز بکارگرفته شده و میشوند، اما هوندا تصمیم گرفته بر مجموع آنها در انجین اسکوتر خود نامی بگذارد تا مشخصه بارزی تلقی گردد. نمونه های زیادی از این حرکت در دنیای موتورسیکلت و خودرو وجود دارد که حداقل وجهی از آن بازاریابی و تبلیغات و ایجاد مزیت رقابتی است.
