تعمیر ونگهداریموتورسواری

نکات کلیدی تنظیم فنربندی موتورسیکلت های خاکی رو

تنظیمات اولیه

فنربندی موتورسیکلت اهمیت بسیاری دارد حتی اگر موتورسیکلت شما بهترین سیستم تعلیق آفرود یا موتوکراس جهان را داشته باشد، هنوزباید بتوانید آن را نگهداری کنید و از نحوه عملکرد آن آگاه باشید. در این‌جا تلاش می کنیم که نکات کلیدی برای تنظیمات اولیه سیستم تعلیق موتورسیکلت های آفرود یا خاکی رو را بازگو کنیم.

تعلیق جلو (Forks)
برای تنظیم سیستم تعلیق موتورسیکلت های خاکی رو(Dirt Bike)، دوشاخه و چرخ جلو اولین قسمتی است که باید مورد توجه قرار گیرد. لاستیک باید مناسب وسالم، وبا فشارباد متناسب با نیازتنظیم گردد. برای کاهش احتمال پنچری، توصیه می شود که فشارباد لاستیک برای موتوکراس بین  13-11 PSI (پاند براینچ مربع) و برای آفرود 13-14 PSI یا بیشتر تنظیم گردد.

تنظیم اولیه فنربندی موتورسیکلت

خاطرجمع شوید که چرخ بصورت کاملا عمودی نسبت به محورافقی اکسل و کاملا موازی با دوشاخه نصب شده است و انحرافی ندارد. اگرشک دارید، ابتدا مهره های دوطرف محور(اکسل) را شل کنید، سپس مهره سمت راست (Axel Nut) را سفت ببندید و در آخر پیچ سمت چپ (Pinch Bolt) را با آچارTorqmeter (تورک متر) به اندازه ای که ازطرف سازنده اعلام شده محکم کنید.
اعمال محدودیت (Damping) برای فشردگی(Compression) و برگشت فنر(Rebound) ازتنظیمات مهمی است که باید بدقت انجام شود. Compression اندازه ای است که فنردر اثر فشارجمع میشود. هر چه دمپینگ یا پیش بارگذاری کمتری روی فنراعمال شود، فنرآزادی بیشتری برای حرکت داشته و سواری نرمتری خواهیم داشت. اما نرمی زیاد پیچیدن و کله کردن (بالارفتن ته موتورسیکلت) موتورسیکلت هنگام ترمزکردن را درپی خواهد شد.

جمع شدن بر اثر فشار

Rebound یعنی اندازه ای که فنر(پس از جمع شدن بر اثر فشار) برای رسیدن به وضعیت قبلی خود جهش یا برگشت می کند. پیش بارگذاری ناکافی ( آزاد گذاشتن فنربرای برگشت) باعث سواری نرمترمی شود، اما موجب پریدن موتور به هوا (مثل توپی که پس ازبرخورد به زمین به هوا میرود) و گیجی فرمان وکنترل کمتر درسرپیچ ها میشود. بنابراین باید حالت بهینه ای را که موتورسوار با آن احساس راحتی می کند بدست آورد.
چون هوا با افزایش حرارت و ارتفاع منبسط می شود بهتراست در ابتدای هر روز و قبل از سواری، هوای محبوس شده درکمک فنرها را بیرون راند. مهم است که برای این کارهمیشه موتورسیکلت را روی چهارپایه (Stand) قرارداد بنحوی که چرخ جلو با زمین تماس نداشته باشد و فشاری روی فنرها وجود نداشته باشد.
قبل ازهرگونه دستکاری سیستم فنربندی موتورسیکلت، از محتوای دفترچه راهنمای آن مطلع شوید. معمولا سازنده تنظیمات مختلف قابل انجام وچگونگی انجام آن را در دفترچه راهنما ارایه می کند. یکی از راههای تنظیم سیستم تعلیق، کوتاه یا بلند کردن دوشاخه کمک فنر در “بست سه گانه”(Triple Clamp) و تغییر تنظیمات Compression Damping و Rebound توسط پیچ ها یا Clicker های روی کمک فنر است.

سیستم فنربندی موتورسیکلت

تعلیق عقب (Shock)
وظیفه کمک فنرعقب تحمل وزن موتورسوار، جذب ضربات وارده اززمین ونگهداشتن چرخ و لاستیک عقب در تماس مداوم با زمین است. همانند بخش جلو موتورسیکلت، در اینجا هم باید از لاستیک شروع کرد. خاطر جمع شوید که لاستیک مناسب و سالم با فشار باد مناسب بر روی موتورسیکلت خود دارید. همیشه به دنبال سبکترین و درعین حال ایمن ترین لاستیک (با کمترین خطر پنچری) باشید. لاستیک های Heavy Duty سنگین هستند و بر روی سیستم تعلیق شما اثرمثبتی نمی گذارند.
اطمینان پیدا کنید که چرخ عقب در راستای چرخ جلو قراردارد. اندازه پیچ تنظیم سفتی زنجیر، درهر دوانتهای دو شاخه عقب باید به مقدار مساوی باشد. درغیر اینصورت مهره محور(اکسل) چرخ عقب را شل کنید، پیچ تنظیم سفتی زنجیر را دردوطرف دوشاخ عقب به یک میزان ببندید و مهره آن را سفت کنید. درآخر مهره محورعقب را ببندید و محکم کنید.
برای تنظیم فنرعقب ابتدا به دفترچه راهنمای موتورسیکلت مراجعه و ازتنظیمات فابریک آن آگاه شوید. معمولا سازندگان نحوه اندازه گیری و تنظیم نشست فنر(Sag) برروی وزن موتورسیکلت و سوارکار را ارایه می کنند.

کمک فنرعقب (Shock)

همه ضوابط گفته شده برای فنربندی جلو، برای فنربندی عقب موتورسیکلت نیزصادق است. به عبارت دیگر باید بین تنظیمات فنربندی جلو و عقب توازن وجود داشته باشد. فشار(Compression) و برگشت فنر(Rebound) را باید هم برای راحتی و هم سواری بهینه تنظیم کرد.
مراقب باشید که در موقع تنظیم، برای جلوگیری از آسیب رساندن به قطعات داخلی فنربندی، Clickerها را به تدریج تغییر وضعیت دهید و آنها را با زور و فشار وادار به گذشتن از نقاط مینیمم و ماکزیمم نکنید.

مهدی شیرزادی

نویسنده و مترجم، دوستدار دنیای موتور و موتورسواری

نوشته های مشابه

7 دیدگاه

  1. سلام من یه سوال داشتم . کمک عقب موتور من رو فشار میدم میره پایین ولی برای بالا اومدم خیلی اروم میاد .یکمم خشک شده . روغن ریزی هم نداره حتی یک قطره دلیلش چیه؟

    1. سلام. بعضی کمک ها قابلیت تنظیم دارند و بعضی ندارند. به کمک فنر ساز مراجعه کنید.

  2. سلام. من بشدت به موتورهای تریل علاقه دارم. منتهی برا قد من( 165) ارتفاعشون زیاده. چه موتور تریلی پیشنهاد میدید. چون روستام و این مدل موتورها گشت و گذار باهاشون راحته. حجم موتور مهم نیست و فقط تریل بودن مهمه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا