تاریخچه برند هادانشنامه

تاریخچه موتورسیکلت سازی باجاج

نگاهی به تاریخچه شرکت هندی موتورسیکلت سازی باجاج

شرکت Bajaj Auto در 29 نوامبر 1945 میلادی در شهر “پونا” هند به نام Trading Corporation Private Limited Bachraj  تاسیس شد. بنیانگذار شرکت “جمنا لعل باجاج” (Jamnalal Bajaj) بود. لعل باجاج کار خود را با واردات ماشین آلات موتوری و فروش به هند آغاز کرد. آن زمان بخش بزرگ جمعیت بزرگ هند درآمد کمی داشت و توان خرید بیشتر مردم از دوچرخه یا موتورسیکلت فراتر نمی رفت. بنابراین باجاج اقدام به واردات وسایل سبک و ارزان موتوری و فروش در بازار هند کرد.

جمنا لعل باجاج

در سال 1948 میلادی  و در حالی که دو سال بیشتر از رهایی هند از استعمار انگلیس نمی گذشت، باجاج نماینده  فروش اسکوتر و موتورهای سه چرخ “وسپا ” در هند شد و تا ده سال در این کار بود. در سال 1958 باجاج بفکر ساخت موتورسیکلت افتاد و از دولت هند درخواست مجوز تولید موتورسیکلت و سه چرخه (ریکشا) را کرد. دولت در سال 1959 با درخواست باجاج موافقت کرد و بدنبال آن با تغییر زمینه فعالیت شرکت، نام آن نیز به Bajaj Auto تغییر کرد.

باجاج براساس تجربه همکاری دهساله خود با شرکت پیاجو ایتالیا، بدنبال تولید اسکوترهای معروف و کارآمد «وسپا 150» رفت و توانست در دوره ده ساله منتهی به سال 1969 یک میلیون اسکوتر وسپا 150 را بر مبنای داخلی سازی قطعات ساخته و به فروش رساند.

وسپا 150

شرکت باجاج پس از این موفقیت در سال 1970 میلادی سه چرخه ای را طراحی و سال بعد آن را به تولید انبوه رساند. از همین سال تولیدات این شرکت با نام باجاج به بازار عرضه شد. در گام بعدی شرکت در سال 1972 اسکوتر Bajaj Chetak را که کپی کامل اسکوتر وسپا بود به بازار هند عرضه کرد. این موتورسیکلت با تغییراتی که در بتدریج در ساخت آن داده شد تا سال 2006 در خط تولید شرکت باجاج بود. از جمله این تغییرات گذاشتن پیشرانه دو زمانه 150 سی سی  به قدرت 7.5 اسب بخار و گشتاور حدودا 10 نیوتن بر متر بود. در سال 2002 میلادی قوانین ضد آلودگی, باجاج را وادار به نصب پیشرانه چهار زمانه روی این مدل کرد.

موتور سه چرخه باجاج
ریکشا (موتور سه چرخه) باجاج 1970

باجاج از سال 1973 میلادی وارد عرصه صادرات اسکوتر و موتور سه چرخ موسوم به «ریکشا» به کشورهای دیگر شد. بازار این محصولات کشورهای فقیری مانند نیجریه، بنگلادش، سودان، و یمن بود که مردم توان خرید موتورسیکلت های با کیفیت تر اروپایی و ژاپنی را نداشتند. در سال 1977 میلادی باجاج نخستین سه چرخه مجهز به دنده عقب را وارد بازار کرد. این سه چرخه ها در هند و بسیاری از کشورهای کم درآمد کار خودرو سواری و باری را می کرد و هنوز هم در کشورهای شبه قاره هند و آفریقا و کشورهای کم درآمد آمریکای جنوبی بعنوان تاکسی مورد استفاده قرار دارند.

در سال 1981 میلادی مدل جدید اسکوتر” Bajaj M50 ” که مشابه Honda Cub بود از خط تولید خارج شد. با این تفاوت که پیشرانه باجاج ام 50 از نوع دوزمانه بود. پنج سال بعد باجاج یک گام دیگر جلو رفت و مدل Bajaj M80 را وارد بازار کرد.

اسکوتر Bajaj M50
موتورسیکلت باجاج ام 50
مدل Bajaj M80
موتورسیکلت مدل باجاج M80

با روند رشد شرکت باجاج تا سال 1977 تولیدات آن به سالانه صد هزار دستگاه افزایش یافت. موفقیت خیره کننده باجاج برای ساخت و فروش موتورسیکلت سبب افزایش پنج برابری تولیدات شرکت کمتر از یک دهه شد. شرکت باجاج در سال 1986 رکورد ساخت پانصد هزار موتورسیکلت در سال را زد.

اما برغم افزایش خیره کننده تولید باجاج، محصولات آن کیفیت لازم برای رقابت با سازندگان مطرحی مانند هوندا را نداشت. پیشرانه های ساخت هند از فن آوری قدیمی که بازده کمتر و آلودگی بیشتری داشت، استفاده می کرد. در نتیجه موتورسیکلت ساخت هند محصولی عقب مانده، ضعیف، کم دوام، و دودزا محسوب می شد.

موتورسیکلت باجاج ساخت هند

باجاج متوجه این نقطه ضعف بود  و به دنبال راهکاری رفت که تولیدات Bajaj Auto  مترادف با کیفیت و سرعت شود. “راجیو” پسر مدیر عامل باجاج پس از پایان تحصل در رشته مهندسی در انگلیس به هند برگشت و نخستین ایده را برای مبدل کردن شرکت به سازنده موتورسیکلت های روزآمد مطرح کرد. اما نخستین ایده “راجیو” برای تبدیل یک موتورسیکلت کاوازاکی به موتورسیکلتی برای مسابقات موتورکراس با شکست روبرو شد. محصولی ساخته شده نه تنها به درد مسابقه نمی خورد بلکه برای استفاده داخل شهر نیز مناسب نبود. این تجربه درسی برای “راجیو” بود که دنبال اختراع چرخ نباشد. “راجیو” در سال 1986 توانست شرکت معتبر کاوازاکی را حاضر به همکاری با خود برای ارتقای محصولات باجاج کند.

همکاری کاوازاکی و باجاج

این همکاری در همان سال به نتیجه رسید و دو مدل موتورسیکلت به نام  ” Kawasaki Bajaj KB100 ” و ” Kawasaki Bajaj KB125 ” ساخته و در هند و برخی کشورهای آسیایی به فروش رسید. سپس در سال 1989 میلادی دو مدل اسکوتر به نام های ” Bajaj sunny ” با حجم 50 سی سی و و ” Bajaj Legend” با حجم 150 سی سی طراحی و به بازار عرضه شد.

موتورسیکلت Bajaj sunny
اسکوتر Bajaj sunny

در سال 1991 میلادی حاصل همکاری کاوازاکی با باجاج موتورسیکلت دیگری بنام ” Kawasaki Bajaj 4S Champion ” مجهز به پیشرانه چهار زمانه 100 سی سی و قدرت 7 اسب بخار وارد بازار شد. در همین سال باجاج توانست موافقت نامه ای را با شرکت معتبر ژاپنی Kubota برای ساخت پیشرانه بروز شده دیزل برای استفاده در سه چرخه های ساخت خود، امضا کند. در سال 1997 میلادی موتورسیکلت” Kawasaki  Bajaj  Boxer ”  و همچنین ریکشای سه چرخ دیزلی “Bajaj RE ” ساخته و وارد بازار شد .

Bajaj RE
ریکشای سه چرخ دیزلی Bajaj RE

بدنبال این موفقیت ها باجاج در سال 1998 سومین کارخانه خود را در منطقه “چاکان” راه اندازی کرد. در همین کارخانه دو مدل از محصولات پیشرفته شرکت ژاپنی کاوازاکی به نام Kawasaki Ninja 300   و  Kawasaki Ninja 600  ساخته می شود. باجاج در ادامه موفقیت هایی که بدست آورد توانست نخستین اسکوتر چهار زمانه ساخت خود را به نام Bajaj Legend  وارد بازار کند.

Bajaj Legend
اسکوتر چهار زمانه Bajaj Legend

روند دستاوردهای باجاج ادامه یافت و مدل های قوی تری مانند  Kawasaki Bajaj Eliminator  با پیشرانه 173 سی سی و KLE250 Anhelo  با پیشرانه 250 سی سی را که در اصل موتورسیکلت هایی ژاپنی ولی ساخت باجاج بودند روانه بازار کرد.

Kawasaki Bajaj Eliminator
موتور Kawasaki Bajaj Eliminator
موتورسیکلت KLE250 Anhelo

در سال 2003 میلادی کارخانه باجاج سری مدل مشهور  Bajaj Pulsar 150  و  Bajaj Pulsar 180 را ساخت. ایده دیگر “راجیو” نوآوری سیستم ” Digital Twin Spark Ignition ” یا همان ” DTSi ” است که در آن جرقه زنی با سیستم کنترل الکترونیکی از طریق 2 شمع در سیلندر انجام می شود.

Bajaj Pulsar 150

“راجیو” گروهی از متخصصان و مهندسان و طراحان را دور خود جمع کرد و زیر نظر او مدل های جدیدتری مانند مدل های Bajaj Discover  و  Bajaj Boxer ساخته شد. این محصولات با آنکه ارزان نبود با موفقیت بفروش می رسید. در ادامه باجاج مدل Bajaj CT 100  را که رقیب موتوسیکلت Hero Honda Splendor  بود را تولید کرد.

موتورسیکلت Bajaj Discover
موتورسیکلت مدل Bajaj Discover
موتور Bajaj CT 100
موتورسیکلت Bajaj CT 100

باجاج در سایه تجاربی که از همکاری با شرکت های ژاپنی بدست آورد در سال 2007 وارد همکاری با شرکت موتورسیکلت سازی اتریشی کی.تی.ام (KTM) شد. اکنون باجاج 49% سهام  کی.تی.ام  را دارد! در سایه این شراکت باجاج به بخشی از فن آوری یکی از مشهورترین سازندگان موتورسیکلت دست یافت و بر پایه آن KTM Duke 125 را تولید کرد. شرکت اتریشی نیز از قیمت ارزان ساخت موتورسیکلت در هند سود برد و توانست موتورسیکلت های خود را با قیمت ارزان تری در هند تولید و در بازارهای بین المللی بفروش رساند.

Bajaj Pulsar NS200

یکی از مدل های پرچمدار و پیشرفته تولیدات باجاج Bajaj Dominar 400 است که از طراحی زیبا و پیشرانه پر قدرت 35 اسب بخار استفاده می کند. در ایران پرچمدار دیگر باجاج یعنی Bajaj Pulsar NS200 با قدرت 24 اسب بخار سال هاست که امتحان خود را بخوبی پس داده و نام باجاج را مترادف با یکی از سازندگان باکیفیت موتورسیکلت دنیا قرار داده است.

موتور Bajaj Dominar 400
موتورسیکلت Bajaj Dominar 400

کمپانی باجاج همچنان به روند توسعه خود ادامه می دهد و هم اکنون در شمار 10 شرکت بزرگ هند بشمار میرود. باجاج مقام نخستین تولید کننده سه چرخ(ریکشا) و چهارمین تولید کننده موتورسیکلت دنیا را در اختیار دارد. باجاج از مدتها پیش در پی همکاری با شرکت قدیمی انگلیسی Triumph برای تولید موتورسیکلت های قدرتمند در رده حجمی 600 سی سی بوده است.

همکاری Triumph و Bajaj

باجاج در سال 2015 مدعی ساخت ارزانترین خودرو دنیا بنام Bajaj Qute  شد. این خودرو کوچک 4 سرنشین دارای پیشرانه تک سیلندر بنزینی 217 سی سی به قدرت 13 اسب بخار است. باجاج مذاکراتی را نیز با شرکت آمریکایی Motoczysz  برای طراحی و ساخت وسایل نقلیه برقی داشته است.

Bajaj Qute
خودرو Bajaj Qute

محصولات شرکت باجاج در آمریکای لاتین، خاور دور، چین، آفریقا و خاورمیانه عرضه و مورد استفاده شمار زیادی از مردم این مناطق جهان قرار دارد.

حسین شیرزادی

نویسنده و مترجم، دوستدار دنیای موتور و موتورسواری

نوشته های مشابه

3 دیدگاه

  1. برای مطلب بررسی گاکسی nh ممنونم. زیر خود مطلب نتونستم دیدگاهی ثبت کنم.
    ممنون که با بررسی حرفه ای به مخاطبین احترام میگذارید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا