زوندآپ Zundapp

در سال 1917 میلادی توسط دو شخص با نام های “Fritz Neumeyer” و “Friedruch Krupp” در شهر نورمبرگ شرکتی به نام “Zunder-und Apparatebau G.m.b.H” تاسیس کردند که در زمینه ساخت تسلیحات و چاشنی مواد منفجره فعالیت می کرد، اما پس از پایان جنگ جهانی اول (1919 میلادی) این شرکت به طور فعال وارد حیطه تولید موتورسیکلت شد و نام Zundapp را برگزید (از ترکیب حروف اول نام کمپانی قبلی). زونداپ در مدت زمان کوتاهی – به دلیل اینکه موتورسیکلت های آن برای اقشار مختلف قابل دسترس بود – محبوبیت و شهرت بالایی پیدا کرد و شعار تبلیغی این این شرکت یعنی “موتورسیکلت برای همه” زبانزد شد.

اولین موتورسیکلت زوندآپ با نام Z22 با حجم 211 سی سی و قدرت 2.25 اسب بخار در سال 1921 میلادی عرضه و سپس بهبود یافته آن با نام  Z2G با قدرت 2.6 اسب بخار و گیربکس 2 سرعته ساخته شد که، هر دو مدل برای 2 سال تولید میشد.

مدل بعدی که در همان سال (1923 میلادی) تولید شد زوندآپ Z249 بود و همان سیستم تعلیق مدل قبلی (Z2G) را داشت, با این تفاوت که حجم انجین آن 249 سی سی بود و گیربکسی 3 سرعته داشت.

یک سال بعد (1924 میلادی) مدل دیگری به نام زوندآپ K249 با سیستم انتقال قدرت به چرخ عقب توسط زنجیر تولید شد. تا قبل از آن انتقال نیرو توسط تسمه انجام میگرفت. حرف”K” از اول کلمه “Kette” به معنی زنجیر (درزبان آلمانی) گرفته شده بود. به طور همزمان مدل K211 هم تولید شد که دارای انجین با حجم 211 سی سی بود. از این زمان به بعد بود که اعداد ذکر شده در مدل، نشانگر حجم انجین موتورسیکلت زوندآپ شد.

در سال 1925 میلادی مدل کاملا جدیدی به نام زوندآپ EM250 با حجم انجین 249 سی سی و قدرت 4.5 اسب بخار ساخته شد، که دارای فنر بندی جلو بهبود یافته و مجهز به ترمز کاسه ای برای هر دو چرخ بود.

کمپانی زوندآپ همچنین برای اولین بار موتورسیکلت سه چرخ باری – با ظرفیت بار 200 کیلو – را برروی مدل EM250 ساخت. هر دو چرخ عقب این موتورسیکلت سه چرخ، دارای فنربندی بود و قدرت از طریق زنجیر به چرخ چپ عقب منتقل می شد. بعد از مدتی مدل های Z200 و Z300 که مدل های بهبود یافته EM250 بود نیز ساخته شد.

از سال 1930 تا 1932 میلادی، مدل های سری “S” یعنی S300 و S350 تولید شد که مدل های بهبود یافته نسل های قبلی موتورسیکلت های زوندآپ بودند و همگی دارای انجین دو زمانه بودند. اما با ساخت مدل  S500 با حجم انجین 499 سی سی و توان 18 اسب بخار، شرکت زوندآپ وارد عصر جدیدی در تولیدات خود شد و آن، نصب انجین چهار زمانه روی این موتورسیکلت بود. این موتورسیکلت دارای مدل اسپرتی SS500 نیز بود که قدرت آن به 22 اسب بخار می رسید.

در سال 1936 میلادی تولید موتورسیکلت زوندآپ سری KS(Kardan-Sport) با عرضه زوندآپ KS500 آغاز شد که مدل موفقی هم از کار درآمد و در تبلیغات هم، آن را موتورسیکلتی ایده آل برای رانندگی در اتوبان ها ذکر می کردند. این موتورسیکلت دارای انجین دو سیلندر باکسر(تخت)، با حجم 498 سی سی، قدرت 25 اسب بخار و حداکثر سرعت 140 کیلومتر بر ساعت بود.

تا سال 1938 میلادی، کمپانی زوندآپ نزدیک به 200 هزار موتورسیکلت تولید کرد که اکثر آنها از سری”K” با حجم های 200 سی سی تا 800 سی سی بودند. یکی از عوامل پیدایش مدل های جدید موتورسیکلت زوندآپ، روی کارآمدن ” ریشارد کوهن” به عنوان سر مهندس زونداپ در سال 1933 بود.

با تلاش های او مدل هایی مانند DB175 Derby ،K200، مدل دو سیلندر K400 با قدرت 10 اسب بخار و K500 با 16 اسب بخار، چهار سیلندر K600 با قدرت 15 اسب بخار و K800 با قدرت 20 اسب بخار تولید شد. حرف “K” در نام این مدل ها، نشان دهنده سیستم انتقال قدرت از انجین به چرخ عقب بوسیله میل گاردان (Kardan) است که ممکن است با انتقال نیروی زنجیری اشتباه شود.

پس از شروع جنگ جهانی دوم، شرکت زوندآپ تامین کننده بسیار مهمی برای ارتش آلمان شد. برای مثال در سال 1940 میلادی، زوندآپ بیش از 18 هزار موتورسیکلت برای نیروهای مسلح آلمان تولید کرد که با نام KS750 شناخته می شدند. ارتش آلمان که میدانست به تعداد موتورسیکلت بیشتری نیاز دارد، همزمان با شرکت “BMW” به عنوان تولید کننده مهم دیگر آلمان نیز قرارداد خرید موتورسیکلت امضا کرد.

موتورسیکلت های زوندآپ KS750 و رقیب آن BMW R75 توسط نیروهای مسلح آلمان در سرمای شوروی و گرمای آفریقا مورد استفاده قرار گرفتند که این تجربه برتری به مراتب بیشتر Zundapp را نسبت به BMW نشان داد. در ماه آگوست سال 1943 میلادی با اصرار ارتش آلمان، قرار بر این شد که این دو شرکت قطعات و لوازم یدکی موتورسیکلت های خود را مشابه سازی و استاندارد کنند، اگرچه گاهی این مسئله رعایت نمی شد.

در ادامه این مقاله به پنج مدل موتورسیکلت زوندآپ که در ارتش آلمان مورد استفاده قرار میگرفت اشاره میکنیم:

موتورسیکلت Zundapp DB200 :

از سال 1935 تا 1941 میلادی این موتورسیکلت تک سیلندر، دو زمانه 200 سی سی و با سرعت بیشینه 80 کیلومتر بر ساعت، بیشتربرای مراسلات پستی و پیک مورد استفاده ارتش قرار می گرفت.

موتورسیکلت Zundapp K500W :

این مدل از سال 1934 تا 1938 میلادی تولید می شد و از لحاظ پیکربندی مشابه دیگر مدل های دو سیلندر قبلی آلمانی بود. دارای قدرتی معادل 16 اسب بخار با حجم انجین500 سی سی و گیربکس 4 سرعته. سرعت آن کمی بیش از 96 کیلومتر بر ساعت بود.

موتورسیکلت Zundapp KS600W :

این موتورسیکلت شبیه به مدل K500W بود، با این تفاوت که دارای حجم انجین 600 سی سی بود و بیشینه سرعت آن 145 کیلومتر بر ساعت و از سال 1938 تا 1941 میلادی ساخته شد.

موتورسیکلت Zundapp K800W :

این موتورسیکلت در سال 1934 تا 1938 میلادی تولید و یکی از بزرگترین موتورسیکلت های آلمانی محسوب می شد و آرایش انجین جالب ولی مشکل سازی داشت. دارای انجین 4 سیلندر هوا خنک، با حجم 800 سی سی و قدرت 22 اسب بخار، که سیلندرهای پشتی به دلیل برخورد کم هوا با آن‌ها بیشتر داغ می شدند.

موتورسیکلت Zundapp KS750 :

این موتورسیکلت رقیب موتورسیکلت BMW R75 بود. دارای انجین دو سیلندر، تک میل سوپاپ بود و انتقال قدرت از طریق چرخ عقب به ساید کار صورت می گرفت.

در پایان جنگ جهانی دوم و در نتیجه بمباران ها، یک سوم کارخانه زوندآپ ویران شد. پس از پایان جنگ، به دلیل وضعیت اقتصادی بد، برای حفظ بقا و جلوگیری از ورشکستگی، زوندآپ به تولید همه گونه وسایل و ماشین آلات روی آورد. اما با گذشت زمان کارخانه زوندآپ به تدریج به تولید محصول اصلی خود که موتورسیکلت بود بازگشت.

آخرین مدل موتورسیکلت کلاس سنگین زوندآپ به نام زوندآپ KS601 بین سالهای 1951 تا 1958 میلادی به تعداد 5680 دستگاه تولید شد که بخاطر رنگ سبز لیمویی و گشتاور بالای آن به فیل سبز شهرت پیدا کرده بود. موتورسیکلت زوندآپ KS601 با دارا بودن مشخصات فنی خوب، در صحنه مسابقات موتوسیکلت سواری شهرت بالایی کسب کرد. انجین آن چیزی نبود غیر از همان انجین موتورسیکلت قبل از جنگ KS600 ، که بهبود یافته بود.

در سال 1958 میلادی، دفتر مرکزی زوندآپ از شهر نورنبرگ به مونیخ منتقل شد. در آنجا چندین مدل موتورسیکلت دو زمانه ساخته شد و این کمپانی از این پس تولید انجین های چهارزمانه را متوقف کرد. در دهه 60 میلادی، براساس نیاز بازار آن موقع، زونداپ نیز همانند دیگر سازندگان موتورسیکلت در آلمان، شروع به ساخت موتورسیکلت  های کم حجم تر، اسکوتر و وسایل نقلیه دیگر کرد.

در دهه 70 میلادی این کمپانی تلاش کرد تا مدل هایی برای کلاس اندورو و موتورکراس تولید کند، اما در مقابل موتورسیکلت های ژاپنی موفق نبود و تمام تلاش های زوندآپ برای رقابت با ژاپنی ها به جایی نرسید. در نهایت زوندآپ ورشکست شد. در سال 1984 میلادی تمام تجهیزات کارخانه زونداپ به چین فروخته شد.